Concentratiekamp Natzweiler-Struthof

Het is alweer enkele jaren geleden dat wij het enige Duitse concentratiekamp op Frans grondgebied hebben bezocht. Concentratiekamp Natzweiler-Struthof bevindt zich op de noordelijke helling van Mont Louise, op bijna 800 meter hoogte in de Elzas-regio in Frankrijk. Dit kamp was één van de vele gruwelijke kampen die door de Nazi’s werden gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog en staat bekend om de barbaarse behandeling van gevangenen.

Geschiedenis van Natzweiler-Struthof

Natzweiler-Struthof werd opgericht in mei 1941 als een werkkamp voor politieke gevangenen. Het kamp was gelegen in de bergen, omringd door een dicht en ontoegankelijk bos, waardoor ontsnappen vrijwel onmogelijk was. Het maakte deel uit van het uitgebreide nazinetwerk van kampen en was één van de belangrijkste centra voor dwangarbeid, medische experimenten en executies.

Verschrikkingen in Natzweiler-Struthof

De nazi’s stelden de gevangenen in Natzweiler-Struthof bloot aan onmenselijke omstandigheden en extreme mishandeling. Ze dwongen de gevangenen om te werken in steengroeven of in fabrieken die door hen werden geëxploiteerd als een essentieel onderdeel van het kampregime. De arbeidsomstandigheden waren uitzonderlijk zwaar en de gevangenen werden meedogenloos mishandeld en uitgehongerd.

In het kamp voerden de bewakers gruwelijke medische experimenten uit op de gevangenen. Waarbij ze bijvoorbeeld werden blootgesteld aan ziekten zoals tyfus, mosterdgas en fosfine om de effecten ervan te bestuderen. Daarnaast vermoordden de bewakers ook 86 Joodse mannen en vrouwen in de gaskamer van het kamp, zodat Dr. Hirt hun skeletten kon onderzoeken aan het Anatomie-Instituut in Straatsburg.

Van april 1941 tot september 1944 waren er in totaal meer dan 52.000 gevangenen in Natzweiler-Struthof, met op het hoogtepunt 7.000 mensen tegelijk. Onder hen waren ook Nederlanders, met een totaal van 590 gevangenen, waarvan 280 het niet hebben overleefd.

Naast de wreedheden van de nazi’s, was ook de extreme kou een grote vijand. Door de ligging van het kamp had de wind vrij spel. Zelfs in de maand mei kon er nog sneeuw liggen. De SS evacueerde Natzweiler-Struthof in september 1944 vanwege de naderende Geallieerden. De Amerikanen bevrijdden Natzweiler-Struthof officieel op 23 november 1944.

Bezoek aan het Natzweiler-Struthof

Vandaag de dag is Natzweiler-Struthof een bezoekerscentrum en gedenkplaats. Het museum vertelt het aangrijpende verhaal van de gruweldaden die in het kamp hebben plaatsgevonden. En eert de slachtoffers die er hun leven hebben verloren. Naast het bezoekerscentrum zijn er ook drie voormalige barakken te bezichtigen. De barak bij de ingang van het kamp geeft een indrukwekkend beeld van de leefomstandigheden van de gevangenen, met stapelbedden, gebruiksvoorwerpen, tekeningen en kopieën van documenten.

Op het onderste gedeelte van het kamp bevindt zich het crematorium met verbrandingsovens en medische zalen. Het water voor de gevangenen om te douchen en de zwembaden van de Nazi’s werd verwarmd met de hitte van het crematorium. Enkele originele installaties en leidingen zijn nog steeds aanwezig en getuigen van deze gruwelijke praktijken.

Buiten het kamp is er een herdenkingsplek waar ooit de as-berg lag en waar het kampterrein overgaat in het omliggende bos. Op ongeveer twee kilometer afstand van het kamp zijn de gaskamers te bezoeken.

Aanvullende informatie

Entreeprijs
€ 8,-

Openingstijden
1 februari tot 15 april: 9.00 tot 17.30 uur
16 april tot 30 september: 9.00 tot 18.30 uur
1 oktober tot 30 december: 9.00 tot 17.30 uur
Heel januari gesloten

Website